Тема 3. Основные разделы токсикологии: токсикодинамика и токсикокинетика. Задачи и методы каждого раздела.

Курс– 5

Семестр – 10

Оқу сағатының көлемі–2 кредит (90 сағат)

Бақылау формасы–емтихан

Алматы 2016 ж.

Жұмыс бағдарламасы фармацевтикалық пәндер кафедрасының мәжілісінде талқыланды

Хаттама № _____ «______» ___________ 2016 ж.

Кафедра меңгерушісі,профессор                                  Датхаев У.М.

Жұмыс бағдарламасы фарамцияның ОД және КОП мәжілісінде талқыланды

Хаттама № _____ «______» ___________ 2016 ж.

КОП Төрағасы, доцент                             Саякова Г.М.

С.Ж. Асфендияров атындығы ҚазҰМУ орталық әдістемелік кеңеспен (ОӘК) мақұлданды

Хаттама № _____ «______» ___________ 2016 ж.

Кеңес Төрағасы, профессор                     Жумашева Р.Т.

1. ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР

ЖОО атауы: С.Ж. Асфендияров атындығы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті

Кафедра:             «Фармацевтикалық пәндер »

Пән:              «Жедел уланулардың экспресс диагностикасы»

Мамандық 5В110300 - «фармация»

Оқу сағатының көлемі: 90 сағат (2 кредит)

Курс:                    5

Семестр:  10       

1.7 Кафедра оқытушылары туралы мәліметтер(пәннің):

1.8 Байланыс ақпараты: Алматы,  Төле би көшесі, 88. Оқу корпусы - анатомиялық, цокольды қабат.№20 кабинет. Телефон: 7241 .

1.9 Пәннің саясаты:

Студент міндетті:

· өзінің шығармашылығы мен даралығын көрсете отырып оқу үрдісіне белсенді қатысуға;

· аудиториялық сабақтардың барлық түріне (дәріс,тәжірибелік сабақтар)  қатысуға;

· әрбір сабаққа дайындалуға (берілген материалды оқу және ол бойынша тапсырмаларды орындау);

·  күнтізбелік кесте бойынша жұмысты уақытылы орындау және тапсыруға; 

·  орынды себеп бойынша жіберіп алған аудиторлық сабақтарды құжаттармен дәлелдеуге;

·  оқытушы белгілеген уақытта жіберіп алған сабақтардың барлығын өтеу;

·  сабаққа кешікпеуге;

·  сабақ барысында басқа нәрсеге алаңдамауға;

·  сабақ барысында ұялы телефондарды уақытша сөндіріп қоюға;

·  модульдің оқытушылық және қосымша персоналына сый-құрметпен қарауға

;

·  өзін өзі ұстау ережелерін сақтауға;

· модуль мүлкіне ұқыптылықпен қарауға ;

· ұқыпты сыртқы бет бейне мен өзін өзін ұстау тәртібін сақтауға.  

Жұмыстың бөлімдерін орындамағанда қолданылатын шаралар:мінденттерін орындамағаны үшін студентке тәрбиелік әсер етумен бірге тәртіптік шаралар қолданылуы мүмкін.

2. БАҒДАРЛАМА

Кіріспе.

1. Токсикологиялық химиядан оқу бағдарламасын меңгерген және химико- токсикологиялық талдау әдістерін білетін бітірушінің қызмет ету саласы жыл санап кеңеюде. Фарамцевтикалық факультет бітірушісінің қызмет ету саласының бірі тұрғындарға арнайыландырылған медициналық көмекті көрсету қызметіндегі жедел уланулардың зертханалық диагностикасын жүргізу болып табылады.

Оқу бағдарламасында 2009 жылғы 18 қыркүйектегі «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» ҚР Кодексінің негізгі концепциялары көрсетілген.

Бағдарламада потенциалды улы қосылыстардың негізгі топтарының номенклатурасы, физико-химиялық және токсикалық қасиеттері және детоксикация тәсілдері мен тірі адамдардың химиялық этиологиялы жедел уланулар кезінде зертханалық диагностикасын өткізу спецификасын,сонымен бірге клиникалық токсикология шарттарына қолданыла алатын химико-токсикологиялық талдауларды жасауға деген заманауи талаптар берілген. 

2.Пәннің мақсаты: берілген улану жағдайына байланысты биосұйықтықтар мен өзге объектілердің химико-токсикологиялық талдауын жасауға қажетті теориялық білімдер мен тәжірибелік дағдыларды қалыптастыру.

3. Пәннің міндеттері:

· адамдардың жедел уланулары кезіндегі зертханалық диагностиканы жасауға қажетті химико-токсикологиялық талдаудың негізгі принциптері мен әдістерін меңгеруге байланысты білімдерді қалыптастыру;Тиісті зертханалық тәжірибенің– GLP;

· жедел уланулар кезінде зертханалық диагностика объектілері мен зерттеу әдістерін дұрыс таңдау туралы білімдері мен қабілеттерін қалыптастыру.

· химико-токсикологиялық талдаудан алынған нәтижелерді дұрыс интерпретрлеу қабілетін қалыптастыру;

· тірі адамдардың биологиялық сұйықтықтарын экспресс диагностикалаудың замануи әдістерін зерттеу;

4. Оқытудың соңғы нәтижелері

Студенттер білуі тиіс:

· кәсіби тапсырмаларды орындау үшін анықтамалық және ғылыми әдебиеттердің номенклатурасын;

· потенциалды улы қосылыстардың номенклатурасын (әсіресе, дәрілік препараттардың ішінен) және химиялық этиологиялы токсикалық жағдайдың туындау шарттарын;

· токсикалық заттармен уланудың түрлерін;

· химико-токсикологиялық зерттеуге объектілерді таңдау принциптерін;

· зардап шеккендерге алғашқы дәрігерлік көмек беру әдістерін;

· детоксиканттар және олардың номенклатурасы мен классификациясын;

· химико-токсикологиялық талдауда зертханада қолданылатын негізгі экспресс тәсілдер  

Студент білуі тиіс:

· кәсіби тапсырмаларды орындау үшін анықтамалық және ғылыми әдебиеттерді қолдануды;

· химико-токсикологиялық зерттеуге берілген объектілерді дұрыс таңдауды;

· химико-токсикологиялық зерттеуге берілген объектілерді зерттеу әдістерін дұрыс таңдауды;

· зерттеу әдістемелерін кәсіби орындау және алынған нәтижелерді дұрыс интерпретрлеу;

Студент мына дағдыларды меңгеруі тиіс:

· химик-токсикологтың жұмыс орынын ұйымдастыру,берілген объектілердің (қан,зәр,асқазан шайындысы,шаш,тырнақ және болған оқиға орынынан өзге де заттық айғақтар) ерекшеліктерін ескере отырып тәжірибелерді жоспарлауды;

· химиялық реактивтерді,зерттелетін заттардың жұмысшы стандартты үлгілерін дайындау және олардың күйін бақылауды ;

· зертханада қолданылатын өлшегіш ыдыстардың ,аппараттар мен құрылғылардың күйін бақылау және оларды уақытылы тексеру,аттестациясын; 

· салауатты өмір салтын насихаттауға қатысу,уланулардың алдын алуға қатысты шараларды өткізу.

2.5. Пәннің пререквизиттері мен постреквизиттері

Пререквизиттері: токсикологиялық және фармацевтикалық химия

Постреквизиттері: клиникалық токсикология.

Пәннің сағаттарын бөлу:

2.7 Тақырыптық жоспар:тақырыптар,өткізу түрі және әрбір сабақтың ұзақтығы(дәрістер,тәжірибелік сабақтар,оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысы,студенттің өзіндік жұмысы)

1. Пәннің сағаттарын бөлу

6. Жалпы сағат саны – 90 (2 кредит), оның ішінде: дәрістер – 5,тәжірибелік сабақтар– 25, оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысы, ары қарай  - ОЖСӨЖ ) – 14, студенттің өзіндік жұмысы (ары қарай - СӨЖ) – 46.

2. Пәннің мазмұны

7.Пән келесі кредиттерден тұрады  :

1) № 1 кредит: Тірі адамдардың жедел улануларын экспресс диагностикалау зертханаларындағы қауіпсіздік техникасының жалпы ережелері.Потенциалды улы қосылыстардың номенклатурасы мен олардың классификациясы.Негізгі түсініктер мен терминдер.Токсикалық доза түрлері және концентрация.Ксенобиотик құрылымының және оның токсикалығының корреляциясы. Топологиялық индекстер.Уытты заттардың ағзаға түсу жолдары және олардың абсорбциясы.Уланулар,улану түрлері мен классификациясы.Детоксикация әдістері:ағзаның табиғи детекосикациялануын стимулдау,жасанды және антидоттық детоксикация.Антидоттар және олардың детоксиканттық әсер механизмі бойынша классификациясы.Уланулар кезінде антидотты қолдану.

Токсикологияның негізгі бөлімдері:токсикодинамика және токсикокинетика.Әр бөлімнің міндеті мен әдістері.Токсикокинетикалық үрдістердің тапсырмаларын шешуде химико-токсикологиялық талдаудың рөлі. Токсикометрия. Орташа өлім дозалары:LD_min, LD₅₀, LD_0-10, LD_90-100, және т.б. және оларды анықтау әдістері. Тірі ағзадағы ксенобиотиктердің биотрансформациясы. Уланудың диагностикасын дұрыс қою үшін ксенобиотиктердің түсу жолдары,таралуы және биотрансформациясының маңызы.

2) № 2 кредит: ҚР тұрғындарына арнайыландырылған көмекті көрсету ұйымдастырудың құрылымы.Адамдардың жедел улануының зертханалық диагностикасының міндеттері.

Химико-токсикологиялық талдау (ХТТ).Тиісті зертханалық тәжірибе– GLP.GLP негізгі ережелері және оны химико-токсикологиялық талдауға ендіру.Тірі адамдардың биологиялық сұйықтықтарын ХТТ ерекшеліктері. Жедел улану кезінде биологиялық сұйықтықтардың ХТТ әдістеріне қойылатын талаптар. Талдауға берілген биологиялық сұйықтықтар мен өзге объектілерге ХТТ жүргізуге негіздеме.ХТТ бағытын таңдаудағы дәрігердің рөлі.Алкоголь және оның суррогаттары.Зерттеу тәсілдері:химиялық және хроматографиялық.Орындау шарттары. Фенотиазин туындылары прсихотопты заттары (аминазин,дипразин,тиоридазин және т.б.) және олардың токсикологиялық маңызы.Фенотиозин туындылары препараттарына ХТТ әдістері. Фенотиозин туындылары препараттарын идентификациялау қиындықтары.

1,4 – бензодиазепин туындылары психотропты заттары (хлордиазепоксид, диазепам, нозепам және т.б.) және олардың токсикологиялық маңызы. 1,4 – бензодиазепин туындыларына ХТТ әдістері. 1,4 – бензодиазепин туындылары препараттарына биосұйықтықтардан ХТТ жүргізудің ерекшеліктері.

Барбитур қатарының ұйықтататын әсерлі препараттары (барбитал, фенобарбитал, гексенал ижәне т.б.) және олардың токсикологиялық маңызы.  Барбитураттық нашақорлық.Барбитур қышқылының туындылары препараттарына ХТТ әдістері.

Тірі адамдардың жедел улануының өзге көздері:опиаттар,канабиодтар,амфетаминдер және «дәріханалық нашақорлық».

ХТТ әдістерінің заманауи жағдайы және жедел уланулар кезінде  иммуно-химиялық, иммуно-ферменттік және экспресс талдаудың инструменталды әдістерін қолданудың артықшылықтары.

Дәрістердің тақырыптық жоспары

Зертханалық және тәжірибелік сабақтардың,ОЖСӨЖ,СӨЖ тақырыптық жоспарлары

2.8.Оқыту әдістері мен тәсілдері:кіші топтар,пікір-талас,жағдайлық есептер,жұптасып жұмыс жасау,презантациялар,кейс-стадиялар және т.б.). 

Тәжірибелік сабақтарды өткізу:ақпараттық материалмен жұмыс,ауызша сұрау,жазбаша сұрау,тақырып бойынша зертханалық жұмысты жасау,жасалынған зертханалық жұмыстарды талқылау,талдау хаттамасын рәсімдеу,тест бақылауы,жағдайлық есептерді шешу.

ОЖСӨЖ ұйымдастыру формасы:оқытушының белсенді кеңес беруімен студенттің пәннің тақырыптарын өз бетінше зерттеуі,үйлестірілген кестелерді,презентациялық материалдарды,жеке баяндамаларды қолдана отырып топтық талқылау.

СӨЖ ұйымдастыру формасы:өз бетінше зерттеуге арналған сұрақтар бойынша әдебиеттермен жұмыс,ғылыми рефераттарды даярлау,студенттің оқу-зерттеу жұмысы,глоссарийлерді құрастыру,кроссвордтарды ойлап табу,тест тапсырмаларын жасау.

2.9.Студенттердің білімі мен дағдыларын бағалау әдістері;тестілеу,жағдайлық есептер және т.б.

-Ағымдағы бақылау:тестілеу,жазбаша және (немесе) ауызша сұрау,дәрілік өсімдік шикізатын талдау хаттамаларынының рәсімделуін тексеру,хаттамаларды қорғау,жағдайлық есептерді шешу,кіші топтармен жұмыс кезінде өзін-өзі және топтық бағалау.

-Аралық бақылау:коллоквиум (тестілеу,жазбаша немесе ауызша сұрау).

-Қорытынды бақылау:емтихан (ауызша,жазбаша және/немесе тестілеу формасында,тәжірибелік дағдаыларын бағалау).

Элективті пән бойынша дағдылар бағаларының саны

13 тәжірибелік сабақ– білім;

4 тәжірибелік сабақ (3, 6 ,9, 12, ) – тәжірибелік дағды

3 тәжірибелік сабақ (1, 4, 7) – коммуникативті дағдаы

2 тәжірибелік сабақ (4, 8) – құқықтық дағды

4 тәжірибелік сабақ (4, 7, 11, 13) – өзін-өзі дамыту

Элективті пән бойынша білімді бағалау парағы  

Максимальды 100 балл

а)-ауызша сұрау– максимальді 80 бал

- ауызша тақырыпты талдағанда толық және дұрыс жауап бергенде– 74-80 балл

- ауызша тақырыпты талдағанда толық емес жауап бергенде – 60-73 балл

- толық жауап бермегенде,кейбір қателіктерімен – 52-59 балл

- толық жауап бермегенде, тақырыптың негізгі көріністері бар – 50-51 балл

- жауап жоқ – 0 балл

б) тапсырманы тест түрінде орындағанда – максималды  20 балл

- 86 - 100 % - 20 балл

- 75 - 85 % - 15 балл

- 60 - 74 % - 7 балл

- 50 - 59 % - 3 балл

- аз 50 % - 0 балл

Элективті пән бойынша тәжірибелік дағдыларды бағалау парағы 

Ауызша сұрау– максимальды 100 балл

- ауызша сұрау және тақырыпты талқылау кезіндегі дұрыс және толық жауап – 90-100 балл

- ауызша сұрау және тақырыпты талқылау кезіндегі дұрыс бірақ толық емес жауап– 75-89 балл

-кейбір қателіктері бар толық емес жауап– 50-74 балл

- тақырыптың негізгі сәттерін ғана көрсететін толық емес жауап – 0-49 балл

- жауап жоқ – 0 балл

Элективті пән бойынша коммуникативті дағдыларды бағалау парағы

Максимальды 100 балл

- ауызша сұрау және тақырыпты талқылау кезіндегі дұрыс және толық жауап – 90-100 балл

- ауызша сұрау және тақырыпты талқылау кезіндегі дұрыс бірақ толық емес жауап– 75-89 балл

-кейбір қателіктері бар толық емес жауап– 50-74 балл

- тақырыптың негізгі сәттерін ғана көрсететін толық емес жауап – 0-49 балл

- жауап жоқ – 0 балл

Элективті пән бойынша құқықтық дағдыларды бағалау парағы

Ауызша сұрау- максимальды 100 балл

- ауызша сұрау және тақырыпты талқылау кезіндегі дұрыс және толық жауап – 90-100 балл

- ауызша сұрау және тақырыпты талқылау кезіндегі дұрыс бірақ толық емес жауап– 75-89 балл

-кейбір қателіктері бар толық емес жауап– 50-74 балл

- тақырыптың негізгі сәттерін ғана көрсететін толық емес жауап – 0-49 балл

- жауап жоқ – 0 балл

Элективті пән бойынша СӨЖ бағалау парағы (максимальды 100 балл) 

Элективті пән бойынша СӨЖ пайыздық қатынаста

Ескерту: СӨЖ қабылдау график бойынша келесі сызба бойынша жеке жүргізіледі:алғашында жұмыстың қағаз нұсқасы жұмыстың мазмұны берілген СӨЖ тақырыбының мақсаты мен міндетіне сәйкестігін тексеру үшін оқытушыға беріледі,кейін презентациялық материал жеке талқыланады.

2.9 Студенттердің білімін бағалау критерийлері мен ережелері

 2011-2012  оқу жылында біллімді бағалау әдістеріне келесі өзгерістер енгізілді:

Силлабустар мен  РУПтарда ҚазҰМУ студенттерінің дағдыларының деңгейін бағалау бойынша тапсырмаларды көрсету керек.

Студенттердің дағдаыларын ағымдық бағалау бойынша ұсыныстар:

Студенттің ағымдық бағалануын 5 негізгі дағдылар бойынша барлық пәндер үшін жүргізу және оқу журналында 100 баллдық шкала бойынша бекіту.

Әр бөлімде әр студентте сәйкес дағдыға қол жеткізу нәтижесі белгіленуі қажет,яғни,берілген нақты тапсырманы орындау сапасы

Тәжірибелік дағдыларды ағымдық бақылау:

КОП және тәжірибелік дағдылар орталығымен келісілген, кафедра шешімімен әр модуль бойынша бағаланатын тәжірибелік дағдылардың саны анықталады. 

Коммуникативті дағдыларды ағымдық бақылау:

Бағалау тәсілдері кафедрамен анықталып,КОП пен келісіледі.

Коммуникативті дағдылардың деңгейін тексеру аралық бақылау кезінде жүргізіледі және 100 балдық шкала бойынша коммуникативті дағдылар орталығымен дайындалған бағалау парағының көмегімен бағаланады.

Өзін-өзі дамыту:

Пәннің типтік және жұмыс бағдарламасын сәйкес силлабуста студенттің өзіндік жұмысының (СӨЖ) тақырыптары мен формасы көрсетіледі.

Кафедра отырысында талқыланғаннан кейін және Білім беру бағдарламалары Комитетімен келісілгеннен кейін СӨЖ қорғау формасы (рефератты оқытушыға тексеруге беру,ауызша қорғау,берілген тақырып бойынша сұрақтарға жауап беру,презентацияы көрсету,ғылыми әдебиетті іздеу бойынша тапсырмаларды орындау және т.б.) анықталуы тиіс.

Жоғары деңгейде орындалған,оқытушы және курстастар атап өткен,оң (жазбаша) пікір немесе рецензиясы бар СӨЖ студенттің портфолиосын толықтыра алады. 

Қорытындыны жасау кезінде пәннің 5 негізгі дағдылары бойынша бағаларының нәтижелерінің мәндері қосылады да көрсеткіштермен берілген орындалаған тапсырмалардың N санына бөлінеді.  

R₁+R₂+R₃+R₄+R₅

R_1-5= -------------------------- , мұндағы, R_1-5 - 5 дағды бойынша орындалған тапсырмалардың бағаларының қосындысы

«Білім» дағдысын қалыптастыру бойынша қорытынды баға:

Белгілі бір модульді аяқтаған кезде студенттерге аралық бақылау жүргізу кезінде де,пәнді толығымен емтихан,қорытынды аттестация түрінде аяқтаған кезде де ауызша,жазбаша сұрау және тестілеу әдістерімен бағаланады.

«Тәжірибелік дағдысын» қалыптастыру бойынша қорытынды баға:

1– курстан бастап барлық пәндер бойынша емтихандарды 2 кезеңде– тестілеу және 100 баллдық шкаламен тәжірибелік дағдыларды қабылдау түрінде өткізу керек.

«Тәжірибелік дағдысын» қалыптастыру бойынша қорытынды баға:

1 және 2 курстарды студенттер оқытылатын кафедрада міндетті түрде жүргізу.

Әр пән бойынша тәжірибелік дағдыларды қабылдау бойынша емтихан бағдарламасы сәйкес түрде рәсімделуі,КОП пен келісілген және ОӘЖ бойынша проректормен бекітілуі тиіс;

Тәжірибелік дағдылар орталығында бағаланған оқыту деңгейі бойынша дағдылар мониторингі «студенттің тәжірибелік дағдалыр төлқұжатында» көрсетіледі.

Тәжірибелік дағдыларды қабылдау бойынша емтихан формасына келесілер ұсынылады:

жалпы білім беру пәндері бойынша әңгімелесу ( ауызша емтихан);

базалық және профильдейтін пәндер бойынша тәжірибелік дағдыларды көрсету.

Коммуникативті дағды– максимальды 100 балл.

Тәжірибелік дағды – максимальды 100 балл.

-нәтижелерін толық түсіндірумен дұрыс орындалған тәжірибе (жұмыстың конспекті,тәжірибе реакцияларын жазу,бақылаулар,нәтиже дұрыс рәсімделген)– 80 – 100 балл

- тәжірибені орындау кезіндегі дәлсіздіктер,бірақ жұмыстың конспекті бар,реакциялар толық жазылмаған,бірақ нәтижелер дұрыс рәсімделген – 60 – 79 балл

- тәжірибені орындау барысындағы қателіктер,бірақ жұмыстың конспектісі бар,реакциялар дұрыс жазылмаған,тәжірибе нәтижелерін рәсімдеу кезінде қателіктер кеткен– 40 – 59 балл

- тәжірибе дұрыс емес орындалған,конспект жоқ,тәжірибе нәтижесін дұрыс түсіндіре алмайды– 0 балл.

Коммуникативті дағды– максимальды 100 балл.

ҚҰқықтық дағды- максимальды 100 балл.

Өзін-өзі дамыту- максимальды 100 балл.

 Студенттер білімі бақылауын жүргізу технологиясы

I = R х 0,6 + E₁х 0,2 +Е₂ х 0,2, мұнда

I – қорытынды баға;

R– жіберу рейтингі бағасы;

E₁ –тест бақылауының бағасы (пән бойынша емтихан).

Е₂- ауызша бақылау бағасы (пән бойынша емтихан).

Рейтинг I 60% ын,

              емтихан  I - 40% ын құрайды.

Білім алушылардың рейтингін бағалау ағымдағы және аралық бақылаудың бағаларынан құралады.

Бірінші рейтинг келесі формуламен есептеледі:

t – ағымдағы бақылау = практикалық сабақтың орташа бағасы (лабораторлық, семинар) + ОЖСӨЖ орташа бағасы + СӨЖ орташа бағасы

r - аралық бақылау

Әрбір практикалық сабақ, ОЖСӨЖ, СӨЖ, аралық бақылау 100 баллдан есептеледі, ол 100 пайызға сәйкес келеді 

Екнші рейтинг келесі формуламен есептеледі:

t – ағымдағы бақылау = практикалық сабақтың орташа бағасы (лабораторлық, семинар) + ОЖСӨЖ орташа бағасы + СӨЖ орташа бағасы

r - аралық бақылау

Студенттің қорытынды бағасындағы жіберу рейтингі60 % кем болмау керек, сондықтан білім алушының семестрлік бағасы келесі формуламен анықталады

Білім алушы емтиханға жіберілді деп есептеледі, егер оның семестрлік бағасы 50% немесе одан жоғары болса

Аралық бақылау болмаған жағдайда жіберу рейтингі ағымдағы бағалар бойынша есептеледі.

Аралық бақылау саны көп болған жағдайда сәйкес рейтинг сандары есептеледі, семестрдің соңында орташа рейтингті есептейді 7

Емтиханды бағалау және жүргізу технологиясы

Қорытынды бақылаудың максималды пайыздық мәні 100 % сәйкес келеді. Емтихан алушы білім алушылардың қорытынды бақылауды өлшеу құралдарын пайдалана отырып қорытынды бақылаудың бағаларын (Э) емтихан ведомостына қояды,

Ауызша сұрау кезінде қорытынды бақылауды өлшеу құралы(билет бойынша емтихан,билетте 2 сұрақ)

Тест түріндегі қорытынды бақылауды өлшеу құралдары

Емтиханда студентке 50 тест тапсырмасы беріледі, яғңни әрбір тапсырма 2 баллға немесе пайызға сәйкес келеді.

Қорытынды бақылау бағасының үлесі пән бойынша қорытынды бағаның 40 % пайызынан аспау керек, сондықтан пән бойынша емтихан бағасы 0,4коэффициентіне көбейтіледі (Е х 0,4)

Пән бойынша қорытынды нәтижені келесі жолмен шығару ұсынылады:

Нәтижеленетін кафедра бағасы х 0,6 

                         (мысалы, 90 х 0,6 = 54)

Тестілеу үшін баға х 0.2

                         (мысалы,80 х 0,2 = 16)

Тәжірибелік дағдыларға игергені үшін баға х 0,2

                         (мысалы, 85 х 0,2 = 17)

Алынған мәндер қосылады: 54+16+17 = 87 балл 100 баллдың ішінен.

Әрі қарай қорытынды баға есептеледі

I = R х 0,6 + + E₁ х 0,2 +Е₂ х 0,2

Қорытынды бақылау:  емтихан

2.10 Негізгі ұсынылатын әдебиеттер:

1. Карташов В.А. Химико-токсикологический анализ: в 2 ч. 2008.

2. Вергейчик Т.Х. Токсикологическая химия (учебник). 2009. М. МЕДпресс - 400 с.

3. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

5. Байзолданов.Т.Б. Токсикологическая химия (учебник в 3-х частях).- Алматы. – 2016, Изд-во Эверо, 1-я часть 240 стр; 2-я часть 268 стр; 3-я часть 252 стр.

Қосымша әдебиеттер:

1.Бабаян Э.А. Наркология/ М.,"Медицина", 1987.-112с.

2.Лужников Е.А. Клиническая токсикология / М.,"Медицина", 1994. – 189 с.

На казахском языке

1.Арыстанова Т.А., Шүкірбекова А.Б. Биологиялық материалдан экстракция әдісі арқылы оқшауланатын улы және күшті әсерлі заттар тобы. Оқу құралы – Шымкент, 2005.- 186 б.

 2. Шүкірбекова А.Б. Токсикологиялық химия (Оқулық). Алматы. 2015 Изд-во Эверо, 500 б.

ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

1.  1-тақырып.

Тірі адамдардың жедел улануларын экспресс диагностикалау зертханаларындағы қауіпсіздік техникасының жалпы ережелері. Потенциалды улы қосылыстардың номенклатурасы мен олардың классификациясы.Негізгі түсініктер мен терминдер. Медициналық мекемелердің токсикологиялдық бөлімдері және оның функциялары.

2.Мақсаты: ХТТ техника қауіпсіздік ережелерін бекіту және потенциалды улы қосылыстардың номенклатурасы мен классификациясы бойынша білімдерді бекіту 

3. Оқыту міндеттері:

1) Техника қауіпсіздігі бойынша ережелер мен жедел улануларды экспресс диагностикалау зертханаларының ішкі тәртібін оқу;

2) Потенциалды улы қосылыстардың номенклатурасы мен классификациясын оқу және бекіту. Негізгі түсініктер мен терминдер. 

4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Тірі адамдардың жедел улануларының экспресс диагностикасын жүргізетін медициналық мекемелер.Олардың құрылымы.

2. Стационарлық бөлімше,оның штатығбөлмелері,жабдықталуы мен құрал жабдықтары.

3. Химико-токсикологиялық зертхана,оның орналасуы,жабдықталу мен штаты.

4. Улы қосылыстармен және биосұйықтықтармен жұмыс кезіндегі химико-токсикологиялық зертханадағы техника қауіпсіздігі ережелері.

5. Жедел уланудың экспресс диагностикасындағы зерттеу объектілері.Ілеспе құжаттар(қаулы,жолдама,жағдайлар мен анамнез).

6. Клиникалық токсикология зертханаларда биоматериалдар мен өзге объектілердің химико-токсикологиялық зерттеуін жүргізгенде қолданылатын әдістер.

7. Токсиканттармен улану диагнозын қоюға қолданылатын әдістерге қойылатын талаптар.

8. Жедел улануды шақыратын улы заттардың номенклатурасы.

5. Оқыту әдістері:(кіші топтар,пікір-талас,жағдайлық есептер,жұптасып жұмыс жасау,презентациялар,кейс-стадиялар және т.б.)

- теориялық материалды топтық талқылау;

- кіші топтармен жұмыс;

- жазбаша сұрау.

6. Негізгі әдебиеттер:

1. Карташов В.А. Химико-токсикологический анализ: в 2 ч. 2008.

2. Вергейчик Т.Х. Токсикологическая химия (учебник). 2009. -400 с.

3. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

5. Байзолданов.Т.Б. Токсикологическая химия (учебник в 3-х частях).- Алматы. – 2016, Изд-во Эверо, 1-я часть 240 стр; 2-я часть 268 стр; 3-я часть 252 стр.

Қосымша әдебиеттер:

1. Бабаян Э.А. Наркология/ М.,"Медицина", 1987.-112с.

2. Лужников Е.А. Клиническая токсикология / М.,"Медицина", 1994. – 189 с.

Қазақ тілінде

1.Арыстанова Т.А., Шүкірбекова А.Б. Биологиялық материалдан экстракция әдісі арқылы оқшауланатын улы және күшті әсерлі заттар тобы. Оқу құралы – Шымкент, 2005.- 186 б.

2. Шүкірбекова А.Б. Токсикологиялық химия (Оқулық). Алматы. 2015 Изд-во Эверо, 500 б.

7. Бақылау(сұрақтар,тесттер,есептер және т.б.) 4 п. жоғарыда келтірілгеен сұрақтар бойынша жазбаша сұрау.

1.  2-тақырып.Уланулар,уланудың түрлері мен классификциясы.Детоксикация әдістері:ағзаның табиғи детоксикациясын стимулдау,жасанды және антидоттық детоксикация.

2. Мақсаты:Уланулар,олардың түрлері мен классификациясы туралы,сонымен бірге уланулар кезіндегі детоксикация әдістері туралы білімді бекіту.

3.Оқыту міндеті: Улану түрлерін және улануды шақыратын күшті әсер ететін заттардың номенклатурасын,сондай-ақ детоксикация әдістерін оқу

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Улану.Уланудың түрлері.

2. Ағзаның интоксикациясын шақыратын заттар.

3. Ағзаға ксенобиотиктің сіңірілу жылдамдығына тәуелді уланудың суреттемесі.

4. Ауырлық дәрежесіне байланысты уланудың классификациясы.

5. Ағзаға ксенобиотиктің түсу жолына байланысты уланудың классификациясы.  

6. Уланулар кезінде қолданылатын детоксикация әдістері.

7. Антидоттардың классификациясы.

5. Оқыту әдістері:(кіші топтар,пікір-талас,жағдайлық есептер,жұптасып жұмыс жасау,презентациялар,кейс-стадиялар және т.б.)

- теориялық материалды топтық талқылау;

- кіші топтармен жұмыс;

- жазбаша сұрау.

6.Негізгі әдебиеттер:

1. Карташов В.А. Химико-токсикологический анализ: в 2 ч. 2008.

2. Вергейчик Т.Х. Токсикологическая химия (учебник). 2009. М. МЕДпресс - 400 с.

3. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

5. БайзолдановТ.Б. Токсикологическая химия (учебник в 3-х частях).- Алматы. – 2016, Изд-во Эверо, 1-я часть 240 стр; 2-я часть 268 стр; 3-я часть 252 стр.

 Қосымша әдебиеттер:

1.Бабаян Э.А. Наркология/ М.,"Медицина", 1987.-112с.

2.Лужников Е.А. Клиническая токсикология / М.,"Медицина", 1994. – 189 с.

Қазақ тілінде

1.Арыстанова Т.А., Шүкірбекова А.Б. Биологиялық материалдан экстракция әдісі арқылы оқшауланатын улы және күшті әсерлі заттар тобы. Оқу құралы – Шымкент, 2005.- 186 б.

 2. Шүкірбекова А.Б. Токсикологиялық химия (Оқулық). Алматы. 2015 Изд-во Эверо, 500 б.

7. Тақырып бойынша білімді игеруді бақылау(сұрақтар,тесттер,есептер және т.б.) тақырыптың негізгі сұрақтары бойынша жазбаша сұрау,тест тапсырмаларын орындау.

Тема 3. Основные разделы токсикологии: токсикодинамика и токсикокинетика. Задачи и методы каждого раздела.

2. Цель:Закрепить знания студентов по основным разделам токсикологии: токсикодинамике и токсикокинетике.

3. Задачи обучения:Изучить основные процессы, протекающие в организме при приеме токсических веществ в высокой дозе.

4.Основные вопросы темы:

1. Что изучает раздел токсикологии: токсикодинамика?

2.Что изучает раздел токсикологии: токсикокинетика?

3. Как определяется скорость всасывания?

4. В каких органах происходит всасывание ядов?

5. Чему подвергается токсическое вещество после внедрения в организм?

6. Опишите процесс биотрансформации ксенобиотика в организме

7. Как проводится интерпретация картины токсикокинетической кривой?

5. Методы обучения и преподавания(малые группы, дискуссия, ситуационные задачи, работа в парах, презентации, кейс-стади и т.д.).

- групповое обсуждение теоретического материала;

- работа в малых группах;

- письменный опрос.

6. Литература основная:

основная:

1. Карташов В.А. Химико-токсикологический анализ: в 2 ч. 2008.

2. Вергейчик Т.Х. Токсикологическая химия (учебник). 2009. М. МЕДпресс - 400 с.

3. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

5. БайзолдановТ.Б. Токсикологическая химия (учебник в 3-х частях).- Алматы. – 2016, Изд-во Эверо, 1-я часть 240 стр; 2-я часть 268 стр; 3-я часть 252 стр.

 дополнительная:

1.Бабаян Э.А. Наркология/ М.,"Медицина", 1987.-112с.

2.Лужников Е.А. Клиническая токсикология / М.,"Медицина", 1994. – 189 с.

На казахском языке

1.Арыстанова Т.А., Шүкірбекова А.Б. Биологиялық материалдан экстракция әдісі арқылы оқшауланатын улы және күшті әсерлі заттар тобы. Оқу құралы – Шымкент, 2005.- 186 б.

 2. Шүкірбекова А.Б. Токсикологиялық химия (Оқулық). Алматы. 2015 Изд-во Эверо, 500 б.

7. Контрольусвоения знаний по теме: Устный и письменный опрос по вопросамтемы.